Siedmioosobowe jury, w skład w którego weszli poeci, eseiści, tłumacze i wydawcy: Lidija Dimkovska (Macedonia/Słowenia), Edward Hirsch (USA), Wolfgang Matz (Niemcy), Jarosław Mikołajewski (Polska), Agneta Pleijel (Szwecja), Jaume Vallcorba Plana (Hiszpania) oraz Tomas Venclova (Litwa/USA) wybrało Laureata I edycji Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta. Nad przebiegiem obrad i wyborem laureata czuwał sekretarz jury, Andrzej Franaszek.

Na konferencji prasowej w warszawskim Teatrze Polskim Fundacja im. Zbigniewa Herberta ogłosiła nazwisko pierwszego laureata Nagrody. Uhonorowano nią Williama Stanleya Merwina, jednego z najważniejszych poetów amerykańskich II połowy XX wieku . „W. S. Merwin jest jednym z największych poetów XX stulecia. Można go nazwać Thoreau współczesności, jest twórcą o bardzo klarownym profilu duchowym, intelektualnej i moralnej konsekwencji, obejmującej zarówno jego dzieło, jak i życie. Od ponad sześciu dziesięcioleci stawia przed nami kasandryczne przepowiednie dotyczące przyszłości naszej planety. Zdaje się tu być bardzo nowoczesnym wcieleniem proroka, antycznego wieszcza czy szamana, jego poezja przepełniona jest obrazami duchowych poszukiwań, pielgrzymek, które nadają jej charakter świeckiej modlitwy. Jest on też najbardziej międzynarodowym spośród amerykańskich poetów, głęboko wpłynęła nań kultura prowansalska i tradycja trubadurów, choć źródła jego twórczości – podobnie jak twórczości Zbigniewa Herberta – są jednocześnie klasyczne i nowoczesne” – podkreślił Edward Hirsch, amerykański poeta, Przewodniczący Jury Nagrody.

Celem Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta jest wyróżnienie na polu literatury światowej wybitnych dokonań artystycznych i intelektualnych (przede wszystkim w dziedzinie poezji), nawiązujących do świata wartości, wokół których grawitowała twórczość Zbigniewa Herberta. Nagroda przyznawana będzie co roku w dziedzinie poezji za całokształt twórczości. „«We mnie jest płomień, który myśli» – pisał Zbigniew Herbert w wierszu Napis. To połączenie pasji i zaangażowania z dyscypliną myślenia i klarownością wypowiedzi, tak charakterystyczne dla jego twórczości, ma uniwersalne i nieprzemijające znaczenie, dlatego je przywołujemy dziś, w XXI wieku” – mówiła Katarzyna Herbert, wdowa po poecie.

William Stanley Merwin (1927 – 2019), był amerykańskim poetą, tłumaczem i dramaturgiem. Opublikował ponad 50 tomów wierszy, przekładów i prozy. Debiutancką książkę poetycką „A Mask for Janus” opublikował w roku 1952 – z przedmową W. H. Audena. Jego wczesna poezja była często inspirowana tematami i postaciami zaczerpniętymi z mitologii i klasycznego dziedzictwa kulturowego, z czasem dopiero zdecydował się na bezpośredni sposób wypowiedzi, choć niejednokrotnie to właśnie klasyczny temat (jak „sąd Parysa”) był dla Merwina wehikułem umożliwiającym poruszenie osobistych tematów. Wiersze z późnych lat życia poety, inspirowane buddyzmem Zen oraz głębokim zaangażowaniem w ekologię, są częstokroć pochwałą natury i piękna widzialnego świata. W. S. Merwin był także cenionym tłumaczem, autorem przekładów m.in. poezji hiszpańskiej, francuskiej i włoskiej, dzieł Mandelsztama i Nerudy, „Pieśni o Rolandzie” oraz „Czyśćca” z „Boskiej Komedii” Dantego. Otrzymał liczne wyróżnienia, w tym m.in. dwukrotnie nagrodę Pulitzera w dziedzinie poezji (1971 i 2009) oraz National Book Award (2005). Na język polski jego wiersze tłumaczyli m.in.: Julia Hartwig, Czesław Miłosz, Artur Międzyrzecki, Grzegorz Musiał i Piotr Sommer.

16 marca 2013 TVP Kultura wyemitowała dyskusję z jurorami Międzynarodowej Nagrody im. Zbigniewa Herberta. W debacie udział wzięli Lidija Dimkovska, Edward Hirsch, Jarosław Mikołajewski, Agneta Pleijel, Jaume Vallcorba i Tomas Venclova, a prowadził ją Andrzej Franaszek. Dyskutowano m.in. o roli poezji w dzisiejszym świecie, ale także w prywatnym życiu jurorów, o różnicach między Europą Środkową i Zachodem, wreszcie o twórczości W. S. Merwina i Zbigniewa Herberta.